En Ağır Romatizma Hangisi? Güç, İdeoloji ve Toplumsal Düzenin Rölatif Etkileri Günümüz toplumlarında, hastalıklar sadece bedensel değil, toplumsal, kültürel ve ideolojik bir boyuta da taşınmış durumda. Bir siyaset bilimcinin gözünden bakıldığında, romatizma gibi bir hastalığın toplumsal gücün, iktidarın, ve vatandaşlık ilişkilerinin bir yansıması olup olmadığına dair ilginç sorular ortaya çıkabilir. Hangi romatizma türü ‘en ağır’ kabul edilebilir? Toplumların hastalıklar üzerindeki algıları ve bu algıların iktidar yapılarıyla nasıl iç içe geçtiği, bu soruya verilecek yanıtı şekillendiriyor. Erkeklerin stratejik ve güç odaklı bakış açıları, kadınların ise demokratik katılım ve toplumsal etkileşim odaklı bakış açılarıyla harmanlanarak bu konuda farklı bakış açıları doğuruyor. Peki,…

Spoiler: “İnsanın kişilik özellikleri nelerdir?” sorusu kulağa masum gelir; ama çoğu zaman insanı sadeleştiren, bağlamı silen ve güç ilişkilerini görünmez kılan bir konfor alanıdır. “İnsanın kişilik özellikleri nelerdir?” sorusunun konforu ve kör noktaları Şunu baştan söyleyeyim: Bu soruyu seviyoruz çünkü düzen vaat ediyor. Birkaç etiket, iki test, üç cümlelik bir rapor… ve karşımızdaki “çözüldü.” Oysa kişilik; mizac, karakter, değerler, alışkanlıklar, travmalar, kültür ve sınıfın kesişiminde akan bir süreçtir. Listeleme refleksi, bu akışı dondurur. Peki neden hâlâ “kişilik özellikleri”ni paketleyip pazarlıyoruz? Çünkü öngörü illüzyonu satması kolaydır. Ama kolay olan doğru mu? Bilimsel çerçeveler: Beş Faktör’ün ışığı ve gölgesi “Kişilik özellikleri” denince…

Bitkiler Bizi Anlar Mı? Felsefi Bir Deneme Bir filozof olarak, sürekli olarak “gerçek” hakkında sorular sorarız. Gerçeklik, bilgi ve varlık üzerine düşündükçe, bazen en sıradan olan şeyler bile sorgulama gereği doğurur. Bugün, en basit görünen fakat derin felsefi sorulara kapı aralayan bir konuya odaklanacağız: Bitkiler bizi anlar mı? Bu soruyu sorarken, temel amacımız, bitkilerin bilinçli varlıklar olup olmadığını, dünyayı nasıl algıladıklarını ve biz insanlar ile aralarındaki ilişkiyi sorgulamaktır. Bitkiler bizleri anlamak gibi bir kapasiteye sahip olabilirler mi? Yoksa biz, yalnızca kendi algılarımızla onları anlamaya çalışıyor muyuz? Bu yazıda, etik, epistemoloji ve ontoloji çerçevesinde bitkilerin bizleri “anlama” kapasitesini sorgulayacağız. Etik Perspektif:…

Yerinde Duramayan İnsana Ne Denir? Enerji Fazlası İnsanların Komik Evrimi Bazı insanlar vardır ki yanlarında durduğunuzda bile yorulursunuz. Hani daha sabah kahvesini içmeden evi baştan aşağı toplayan, beş dakikada üç proje planlayan, akşam yemeği düşünürken aynı anda tatil rotası çıkaran tiplerden bahsediyorum. İşte bugün, bu bitmek bilmeyen enerjiye sahip efsanevi türü konuşacağız. Hazırsanız, koltuğunuza yaslanın ama fazla rahat etmeyin… Çünkü bu insanlar gibi yerinde duramayacaksınız! — Yerinde Duramayan İnsana Ne Denir? Önce tanımı yapalım: Yerinde duramayan insana genellikle “enerjik”, “hiperaktif”, “kıpır kıpır” ya da halk arasındaki samimi tabirle “durduğu yerde duramayan” denir. Ama bu tanımlar, onların ruhunu tam olarak yansıtmaz.…

“Türkiye’de kaç Katolik var?” sorusu, sadece bir sayı peşine düşmek değil; hafızamızı, bugünümüzü ve yarın kuracağımız çoğulcu dili yoklamak demek. Sokak aralarında çan sesine karışan gündelik gürültüleri seviyorum: bir kilise kapısının eşiğinde turistler, içeride dua eden bir çift; aynı mahallede ezanla açılıp kapanan dükkânlar… Rakamlar buz gibi durur, ama bu toprağın hikâyesi sıcaktır. Gelin, sayıyı konuşurken hikâyeyi de kaçırmayalım. Türkiye’de Katolik nüfus, dünya ölçülerine göre çok küçük; ama istatistikten ibaret değil: göç, eğitim, sağlık ve kültürel miras alanlarında etkisi beklediğinizden daha görünür. Türkiye’de Kaç Katolik Var? (Kısa, Net ve Kaynaklı) En güncel, kurumsal kaynağa dayanan açık sayı: yaklaşık 36.000 vaftizli…

Ayak Zamanla Büyür Mü? Ayaklarımız, hayatımız boyunca birçok değişim geçirir. Çocukluk döneminde hızla büyüyen ayaklar, ergenlikte duraklama noktasına gelirken, yetişkinlikte de çeşitli faktörlerle yeniden şekil alabilir. Peki, ayaklarımız gerçekten zamanla büyür mü? Bu sorunun cevabı, biyolojik süreçler, yaşlanma etkileri ve yaşam tarzı gibi birçok unsura bağlıdır. Ayak Gelişimi ve Büyüme Süreci Çocukluk döneminde ayaklar hızla büyür. Kız çocuklarında bu süreç genellikle 13, erkek çocuklarında ise 15 yaş civarında tamamlanır. Bu dönemde ayak uzunluğu ve genişliği önemli ölçüde artar. Ancak, ergenlik sonrası ayak büyümesi durur ve yetişkinlikte sabitlenir. Yani, genellikle 20’li yaşların başında ayaklar tam olarak gelişir ve büyüme sona erer.…

Süpürge Çalısı Nerede Yetişir? Bilimin Işığında Sade Bir Yolculuk Doğanın sıradan gibi görünen ama ekolojik açıdan son derece önemli bitkilerinden biriyle tanışmaya hazır mısınız? “Süpürge çalısı nerede yetişir?” sorusu ilk bakışta basit gelebilir. Oysa bu çalıyı anlamak, bitki coğrafyasının, iklimin ve toprak biliminin derinliklerine inmeyi gerektirir. Gelin, bilimsel bilgiyi günlük dilde konuşarak bu soruya birlikte yanıt arayalım. Süpürge Çalısının Kimliği: Botanik Bir Tanıtım “Süpürge çalısı” adı, çoğunlukla Cytisus scoparius (İngilizce: common broom) türü için kullanılır. Baklagiller (Fabaceae) familyasına ait olan bu çalı, hem doğada kendiliğinden yayılır hem de insanlar tarafından süs bitkisi ya da erozyon kontrolü amacıyla yetiştirilir. 1–3 metreye…

Safta Ne Demek? Anlamın Ötesine Geçen Bir Yolculuk Merhaba sevgili okur 👋 Bugün sizlerle birlikte belki de çocukluğumuzdan beri duyduğumuz ama hiç üzerinde derinlemesine düşünmediğimiz bir kelimenin peşine düşeceğiz: “Safta.” İlk duyduğumuzda kulağa çok sıradan gelebilir. Fakat bu kelimenin taşıdığı anlam, insan ilişkilerinden toplumsal yapıya, bireysel davranışlardan sosyal rollerimize kadar uzanan geniş bir yelpazeye yayılıyor. Hadi gelin, hem verilerle hem de gerçek insan hikâyeleriyle bu kelimenin izini birlikte sürelim. — 📖 Kelime Kökeni ve Temel Anlamı “Safta” kelimesi Türkçede, en basit tanımıyla, bir sıra veya diziliş içinde belirli bir yerde olmak anlamına gelir. Örneğin; “asker safta yerini aldı” ya da…

7 İhlâs Nedir? Toplumsal Düzen, İktidar ve İdeoloji Üzerine Bir Siyasal Analiz Toplumsal yapılar, bireylerin yaşamını şekillendiren güç ilişkileriyle doludur. Bir siyaset bilimcisi olarak her zaman şunu merak etmişimdir: Güç, sadece fiziksel veya ekonomik anlamda mı birikiyor, yoksa daha derin ve manevi bir temele mi dayanıyor? İhlâs, bu sorulara dair önemli bir perspektif sunabilir. Ancak, “7 İhlâs” kavramı, sadece manevi bir değer olarak değil, aynı zamanda toplumsal ve siyasal ilişkilerde de derin bir anlam taşır. Peki, 7 İhlâs nedir ve toplumların gücünü, kurumlarını, ideolojilerini nasıl etkiler? Bu yazıda, iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık bağlamında 7 İhlâs’ı analiz edeceğiz. Ayrıca, erkeklerin…

Onur İnal Evli mi? Dijital Merakın Sınırlarında Bir Soru İtiraf edeyim: Bazen bir ismin peşine düşmek, bilimsel bir merakla mikroskobu odaklamak gibi geliyor. “Onur İnal evli mi?” sorusu da tam böyle bir dürtüden doğuyor: merak. Ama bu küçük soru, bizi hızla daha büyük bir tartışmaya götürüyor—kamusal figür kimdir, kişisel bilgi nedir, doğrulanabilir veriye nasıl ulaşılır? İlk Düğüm: “Onur İnal” Kimi İfade Ediyor? Önce bir kavram netliği: “Onur İnal” adı kamuoyunda en az iki farklı kişiyi çağrıştırıyor. İlki, Türkçe rap sahnesinde “Kayra” adıyla tanınan müzisyen; kaynaklar 9 Ağustos 1985’te Karabük’te doğduğunu, 90BPM kolektifiyle çalıştığını ve İngilizce öğretmenliği yaptığını belirtiyor. :contentReference[oaicite:0]{index=0} İkincisi…